گلخانه هیدروپونیک یکی از جدید ترین و به روز ترین انواع گلخانه ها می باشد که در ایران طرفداران زیادی را به خود جذب کرده است. ساخت گلخانه هیدروپونیک بدون خاک ، سم و تنها با میزان کمی آب انجام می پذیرد. گلخانه هیدروپونیک در ایران به تعداد زیادی گلخانه می رسد که به وسیله آن توانسته اند محصولات کشاورزی فراوانی را رشد دهند.
گلخانه هیدروپونیک می تواند مزایا و معایب مخصوص به خود را داشته باشد. یکی از مهم ترین مزیت های مربوط به آن رشد گیاهانی است که ممکن است نتوان در حالت عادی آن ها را به وجود آورد. کاهش هزینه ها، کاهش مصرف آب، استفاده نکردن از سم و … از جمله مهم ترین مزیت های استفاده از این روش کشت می باشد که به طور مفصل تر در قسمت ها بعدی با آن ها آشنا می شوید.
یکی از مشکلات و معایب ساخت گلخانه هیدروپونیک، هزینه بالای ساخت آن می باشد. سازنده گلخانه هیدروپونیک باید دارای سرمایه زیادی باشد تا بتواند آن را احداث کند. زیرا تمام تجهیزات گلخانه هیدروپونیک باید تمام اتوماتیک باشد. به همین دلیل بسیاری از افراد به دلیل سرمایه اولیه بالای این روش از ساخت و احداث آن چشم پوشی کنند. از دیگر مشکلات آن می توان به آلودگی آب های زیر زمینی اشاره کرد. همچنین با تولید گلخانه هیدروپونیک ضایعات زیادی مانند پشم سنگ و … به وجود می آیند.
هیدروپونیک چیست؟
یکی از روش های مدرن و جدید برای کشت محصولات کشاورزی، هیدروپونیک نام داد. گلخانه هیدروپونیک دیگر لازم نیست مثل روش های سنتی از خاک و سم و … استفاده کند. زیرا ساخت گلخانه هیدروپونیک تنها به میزان کمی آب با محلول های غذایی نیاز دارد. استفاده از روش هیدروپونیک می تواند هزاران نفر را به کار مشغول کند و با کمترین هدر رفت محصول ، محصولات کشاورزی با کیفیتی را به وجود آورد. همچنین ساخت گلخانه هیدروپونیک هیچ ارتباطی به فصل و یا کیفیت خاک محل مورد نظر و آب و هوای آن ندارد به همین سبب افراد به راحتی و بدون دغدغه می توانند اقدام به ساخت این گلخانه ها کنند.
در این روش آب و محلول های غذایی به صورت چرخشی در حرکت هستند به همین سبب هزینه ها کاهش می یابد و می توان در مصرف آب به میزان زیادی صرفه جویی کرد. به همین سبب استان های کم آب مانند سمنن، یزد، کرمان و … می توانند از این روش برای ساخت گلخانه های خود و تولید گیاهان و محصولات کشاورزی استفاده کنند. یکی از مسائل مهم در تولید گلخانه هیدروپونیک، لوله کشی آن می باشد. زیرا اگر این کار به درستی انجام بگیرد می توان صرفه جویی زیادی در آب انجام داد و در عین حال بازدهی تولید محصولات را بالا برد.
همانطور که بیان کردیم ریشه گیاهان در روش هیدروپونیک، از محلول غذایی روان و سیال تغذیه می کنند. به همین سبب افراد می توانند به راحتی به آن کنترل داشته باشند و هر زمان که لازم بود مقداری مواد مغذی به آن اضافه کند. این امکان در گلخانه های سنتی و خاکی انجام نمی پذیرد.
مزایای ساخت گلخانه هیدروپونیک
ساخت گلخانه هیدروپونیک دارای فواید و مزایای بی شماری است. به همین سبب افراد زیادی علاقه مندند به این گلخانه های جدید روی آوردند. از مهم ترین این مزیت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- حذف علف هرز برای محصولات کشاورزی در گلخانه هیدروپونیک
- نیاز نداشتن به خاک
- بهترین روش تولید محصولات کشاورزی تراریخته
- کشت هر نوع محصول کشاورزی بدون توجه به خاک و آب و هوای آن منطقه
- مصرف کم آب در گلخانه های هیدروپونیک
- امکان تولید سبزی و میوه در منطقه های باتلاقی و سرد سیر
- کاهش بیماری های انگلی و ارگانیک برای گیاهان
- عدم نیاز به سم و آفت کشی که خود باعث هزینه های زیاد بود و خاک را نیز آلوده می کرد.
- بالا رفتن ارزش غذایی محصولات ساخته شده در گلخانه هیدروپونیک
- ایجاد شغل و کار برای افراد بیکار و خواهان کار
- کاهش هزینه های بالای تولید محصولات کشاورزی
- انواع روش های کشت در ساخت گلخانه هیدروپونیکبرای ساخت گلخانه هیدروپونیک و کشت در آن می توان از روش های مختلفی بهره برد. هر کدام از این روش ها ویژگی های خاص خود را دارند. برخی از این روش ها شامل موارد زیر می شود.روش کشت آبی: در گلخانه هیدروپونیک می توان از این روش استفاده کرد. برای به کارگیری این روش باید ریشه گیاه مورد نظر داخل محلول غذایی قرار بگیرد و طوقه گیاه که به فاصله بین ساقه و ریشه گفته می شود، از محلول غذایی بیرون باشد. طوقه گیاه را باید با پلاستیک بپوشانند و بالا نگه دارند.روش کشت در سنگ ریزه: یکی دیگر از روش های کشت که می توان از آن برای ساخت گلخانه هیدروپونیک، استفاده کرد، روش کشت در سنگ ریزه می باشد. در این روش باید ریشه گیاه مورد نظر را درون مواد جامدی قرار داد که کوچک هستند و قطری بیشتر از سه میلی متر دارند. به طور مثال می توان از سنگ خارا برای این کار استفاده کرد.
- روش کشت ماسه ای: برای گلخانه هیدروپونیک همچنین می توان از روش کشت ماسه ای استفاده کرد. در این روش مواد جامدی که ریشه در آن ها قرار می گیرد بسیار ریز هستند و قطری کمتر است سه میلی متر دارند. به طور مثال می توان از پشم سنگ برای این روش کشت استفاده کرد.روش کشت در هوا: روش کشت گیاه در هوا یکی دیگر از روش های کشت است که می توان از آن در ساخت گلخانه هیدروپونیک استفاده کرد. در این روش ریشه گیاه در محیط و اکوسیستمی قرار داده می شود که به وسیله ی قطرات آب اشباع می شوند. این قطرات آب حامل مواد غذایی هستند.
روش کشت در ورمی کولیت: یکی دیگر از روش های کشت ، کشت در ورمی کولیت می باشد. ریشه گیاه در این روش درون مواد کانی قرار می گیرد تا بتواند به خوبی رشد کند.
